Ek vhodd avhan, pavcho to dor ghorabeant

Liplelim/sanddlelim mannkam motiam

Ek vhodd avhan, pavcho to dor ghorabeant

1932 vorsa kaim tornnateamni fuddariponn ghevn Moddganv ek vavraddeanchi songhottnna sthapli, ani teach vorsa Dezembrache 13ver Vavraddeancho Ixtt nanva-chem Konkinni potr suru kelem. Punn oddcho-nneank lagun tem bond poddlem. Oslea vellar Gõychea kaim fuddareamni Dom Teotonio de Vieira Castro Patriark Saibak vinonti keli ani loka modem bori xikovnn porgottunk tench potr novean suru kelem. Dha vorsam uprant bond poddpachem aslem. Tedna Pilar Sonvsthechea padrim lagim tem dilem, tem aiz porian uzvaddaitat. Hem khorench ek khas zoit AMCHE BHAXECHEM.
Pri. Thomas Stephens, Diogo Ribeiro ani amchea Gõykar Msgr. Sebastiao Rudolfo Dalgado hanche sarkeamni Konknnicho ukhol korun ti samball’li, ticho kholayen obheas-ui kelo. Kaim boroinnaramni Mumboint, Puneant, Gõyant nemallim ani potram suru kelim, punn tim bhov thoddo kall chol'lim. 1961 vorsa, ami vis vorsam pirayeche xikpi tornnate, V.Ixtt-ache adhari Sompadpi koxe vavurle. Ugddas mhoje ujeache inglle koxe jivech te. Purtugez sorkarache odhikari amkam ekdom’ sotaitale. Potrachi topasnni 'visado pela censura' korun zaiteo khobro te katrun uddoitale. Hech khatir tin mhoine tannim V.Ixtt-ak suspend kelem. Punn argam Bapak, thoddea mhoineamni Gõychi suttka zali.
Vavraddeancho Ixtt-ak proxn ani avhan

A) Vachpi ani vorgonnidar:
V.Ixtt satollem Gõyant chodd adlem. Zaitea ghoramni tem veta ani kaim Hindu lok legun tem vachta. Punn aiz zaito lok tem bond korunk magtat. Amchi avoi atam chodd zannti zalea, tika vachunk zaina ani tiche xivai dusro konn vachina mhonn-tat.Hoi, Konknniche vachpi chodd nant. Romi kodde to na ani Nagri-i kodde na mhonnlear hanv chukcho-nam. Tech khatir uzvaddak ailolim nemallim ani potram khoponant. Favo title vachpi ani vorgonnidar aslear, eka nemalleak ani potrak boll asta. Te khatir favo te vorgonnidar gorjeche.

b) Jahirateo vo arthik fattboll:Ek prokaxnni iesesvi zatoli zalear, tika arthik fattboll gorjechem. Amchim nemalleank ani potrank arthik fattboll na zaun tim morunk pavleant. Hea arthik fattbollacho mukhel vantto jahirati. Ek nemallem uzvaddaunk jahirati mellunk hachea-tachea darar marchem poddta. Konknni potrak jahirati mellunk borench avgodd zata. Sorkara lagim zaiteo jahirateo astat, ponn teo gheunk kitlech pavtti vechem poddta.

c) Vikpi fattim sortat: Khup potram vikpi Konknni potram vikrek dovrunk fattim sortat. Rokddech te ang kaddtat ani “baba, khop zavchona” mhonn sangtat. To ek proxn asa.

d) Gõyant aiz Romi ani Nagri lipincho vad zala: Eke toren Konknnichea mogiam modem futti poddleat, eke lipiche dusre lipik ugtea monan mandun ghenant ani hich amchi ek novi oskotai zalea.

e) V.Ixtt ek Katolk potr: Kristi dhormache xikvonnek ami poilo zago diunk zai. Bispache vo Igorjeche karyakrom’ ami te poilea zagear porgottunk zai. Tor kaim lok mhonnta hem potr padrinchem. Dusre vatten, kaim potram uzvaddaitat teo khobro amchea satolleacher sobonant. Tea khatir kaim lok amchem potr gheunk vo vachunk umed dakoina.

f) Vachpeank Konknnichi unni vollokh: Aiz amchea borovpamni il'li xud’dh Konknni vapurtanv. Adim amchem borovp chodd sadem ani chaltem aslem. Punn khup amchea vachpeank xud’dh sobd melltoch te ang kaddtat. Zaitoch lok hem amchem potr soddtat, kiteak te mhonntat ti Konknni amkam somzona, tumchi bhas ti moratti lagta ani ti vachun amkam faido na.

g) Amche bhaxecho obhiman: Avoi bhas eka ganvchem vo desachem kherit dennem soimbinch mon'xak aple bhaxecho obhiman asta. Punn amche modem ho boroch unno asa-so dista.

Ek ixtt mhaka oxem mhonntalo: Mungllurche dog voiz vo Bisp ekamekak bhettlear Konknni bhaxen uloitat, punn amche Gõykar bhettlear te Purtugez vo inglez tastat. Zait amche modem ek hinnponn, inferiority complex utpon’n zalam. Zait ghoddie firngi lokan amcher ek xik'ko marla ani tacho dag azun-ui amcher urla. Boro ugddas asa ‘Aqui Portugal aqui fala a Emissora de Goa,’ Gõy Purtugal oxe te nare gazoitale, magir Purtugez gelear Komunist ievn Gõychi duspott kortole oxem te mhonntale ani lokancher addechi bhirant haddtale. Biharant, Orissant ami kam’ kelam ani thoim ami ek kheritponn dekhlam. Misionar ievn tea lokachi bhas bes-bori xikle. Tannim Hindint, Gujaratint bes-borim pustokam ani sobdkox uzvaddaile. Punn amche Gõyche dhormik fuddari kednach Konknni xikonasle vo Konknni uloinasle.Tech khatir zait Gõyant Kristanvam modem Konknni vixim ek unne-ponnachim bhavnam utpon’n zali. Bore xiklole monis Konknni ulounk ani borounk ekdom fattim urle.

Fuddarachim Avhanam: Aiz amche mukhar ek kherit avhan asa, Konknnicho fuddar amchea hatant asa.:
a) Aiz amchim tornnatim xallent Konknni xiktat, xud’dh Konknni boroitat ani vachtat hi ek umedichi khobor. Tech khatir amche tornne pillge modem anik zagrutai haddop gorjechem.
b) Aichea tornnateank xud’dh ritin Konknni borovnk ut’tejon divop chodd gorjechem. He khatir tornnateanchea faideak xibiram ghoddun haddchim, tankam kotha, kovita, lekh borovpak xikovnchem.
c) Xallent ani kolejint xiktolea bhurgeam modem Konknni vachpak ani Konknnint bhaxonnam divpak novi sondi roch'chi.
d) Kazarank, festank, porbank ami boli kortanv ti Konknnint aschi.
e) Konknniche lipicho proxn amkam sotaita, doxim korta. Mhoji avoi ghorant vistid ghaltali ani bhair vetana kapodd nhestali. Kitem-i nhesli zalear, ti sodanch mhoji mogachi avoi. Konknni ami, Kon’nodd, Nagri vo Romintlean boroili zalear ti sodanch avoi bhas amchi. Lipink lagun mon koddu korun ravop amche avoi bhaxecher ek vhodd opradh.
f) Lokank avoddtolim borovpam porgottunk zai, veg-veglle somazank ruchtole vixoi disunk zai.
g) Konknnichea sogott puta-dhuvamni ekttaim zaun Konknnik ek novo fuddar ghoddunk hatak hat divn ek fulti jinn rochunk zai. Lipicho vad kuxik dovrun, ami ek novo ekvott ghoddcho asa. Hench avhan Konknni bhaxechea mogianchem. Koviraj Manoharbaban amkam xikoilam:
Soglleo boli ani bhaso Man'leo zori apleo koxeo Avoi-bhaxek dita suvat Kallzachea boskarar Toch to khoro Gõykar.

Pri.Ubaldo Fernandes
V. Ixttacho adlo Sompadpi aslo. Atam Mumbaint Fr. Agnel Ashramant to vavurta